ਸਥਾਨ : ਉੱਤਰ ਕੇਰਲ ਦੇ ਮੱਲਪੁਰਮ ਜਿਲ੍ਹਾ, ਮੱਲਪੁਰਮ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ।

ਨੀਲੰਬੂਰ , ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋ ਪੁਰਾਣੇ ਟੀਕ ਦੇ ਬਗੀਚੇ - ਕਨੋਲੀ  ਪਲਾਟ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋ ਕੇਵਲ 2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਇੱਥੋ ਦੀ ਕਬਾਇਲੀ ਬਸਤਿਆਂ, ਦੁਨਿਆ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਟੀਕ ਮਊਿਜ਼ੀਅਮ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਰਖਾਵਨਾਂ, ਝਰਣਿਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਣ ਕੋਵਿਲਾਕੋਮ (ਮਹਾਰਾਜਾਇਆਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ) ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।

ਟੀਕ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਦਾ ਨਾਂ ਏਚ. ਵੀ. ਕਨੋਲੀ  ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਾਲਾਬਾਰ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਕਲੈਕਟਰ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਹੀ ਪੂਰੇ ਨੀਲੰਬੂਰ  ਵਿੱਚ ਟੀਕ ਦੇ ਰੁੱਖ ਲਵਾਏ ਸਨ। ਕਨੋਲੀ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੱਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਨ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਚਾਤੂ ਮੇਨਨ ਨੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦੀ ਰੋਪਾਈ ਦਾ ਕਠਿਨ ਕੱਮ ਆਪਣੀ ਦੇਖ ਰੇਖ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਨੋਲੀ  ਪਲਾਟ ਦੇ ਟੀਕ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਟੀਕ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋ ਪੁਰਾਣਾ ਕੰਨਿਮਾਰੀ ਕਨੋਲੀ  ਪਲਾਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਕਰਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਅਰੁਵਕੋਡ ਵਿੱਚ ਚਾਲਿਯਾਰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ 2.31 ਹੈਕਟੇਅਰ ਖੇਤਰਫੱਲ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਰਯਟਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੁਵਾਰਾ ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਾਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੀਲੰਬੂਰ  ਸ਼ਹਿਰ ਤੋ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸਥਿਤ ਗੁਡੱਲੂਰ ਰੋਡ ਤੇ ਦੁਨਿਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟੀਕ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਕੇਰਲ ਵਨ ਅਨੁਸੰਧਾਨ ਸੰਸਥਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਪ-ਕੇੰਦਰ ਹੈ। ਦੋ ਮੰਜਿਲੇ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਇਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ, ਕਲਾਤੱਮਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਹੱਤਵਾਂ ਦੀ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟੀਕ ਦੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਨੀਲੰਬੂਰ  ਸ਼ਹਿਰ ਤੋ ਸਿਰਫ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸਥਿਤ ਨੇਡੁਮਕਾਯਮ ਨੂੰ ਵਰਖਾ ਵਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਗ੍ਰੇਜਾਂ ਦੁਵਾਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੱਕੜ ਦੇ ਰੇਸਟ ਹਾਉਸ ਤੋ ਲੈ ਕੇ ਹਾਥੀ, ਹਿਰਣ ਜਿਹੇ ਜਾਨਵਰ ਵਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇਂ। ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਿਲਾਂ ਵਨ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਪੈੰਦੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਤੋ ਹੋ ਕੇ, ਤੁਸੀ ਇੱਥੋ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸਥਿਤ ਮਨਚੇਰੀ ਜੀਪ ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਚੋਲਾਈ ਨਾਈਕਰਸ (ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਣ ਜਨਜਾਤੀ) ਦਾ ਘਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇੱਥੇ ਵਲਮਤੋਡ ਦੇ ਪਹਾੜ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜਨਜਾਤੀ ਵੱਸਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀ ਕੋਯੀਕੋੜ ਤੋ ਅਰੀਕੋਡ-ਮੁੱਕਮ ਸੜਕ ਦੁਵਾਰਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਲਮਤੋਡ, ਚਾਲਿਯਾਰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਨੀਲੰਬੂਰ  ਤੋ ਲਗਭਗ 27 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ।

ਨੀਲੰਬੂਰ  ਸ਼ਹਿਰ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਥਾਨਿਕ ਰਾਜਾਵਾ ਜਾਂ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ, ਕੋਵਿਲਾਕੋਮ ਦੇ ਸਮੂੰਹਾਂ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੰਚਨਾ ਆਪਣੇ ਸੁੰਦਰ ਭਿੱਤੀ ਚਿੱਤਰ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਤੇ ਨਕਾਸ਼ੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਨੀਲੰਬੂਰ ਪਾਟੂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਉਤਸੱਵ ਹੈ, ਜੋ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਲਮਪੱਟੂ ਜਾਂ ਫਰਸ਼ ਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾਉਣ ਵਾਲੀ ਰੰਗੋਲੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ :

• ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ : ਨੀਲੰਬੂਰ  ਸ਼ੋਰਨੂਰ - ਨੀਲੰਬੂਰ  ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦਾ ਟਰਮਿਨਸ ਹੈ।
• ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈਅੱਡਾ : ਕੋਯੀਕੋੜ, ਜੋ ਮੱਲਪੂਰਮ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋ 26 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ।